Slaapwandelen

Slaapwandelen

Slaapwandelen is het wandelen terwijl je slaapt en waar je omgeving denkt dat je wakker bent. Het begint als de slaper half wakker wordt, het deel van de hersenen dat zou moeten zijn 'slapen', wordt actief zodat de slaper uit bed komt en gaat slaapwandelen. Het gebeurt meestal tijdens SWS, in het eerste deel van de nacht. Over het algemeen komt het bij mannen vaker voor dan bij vrouwen. Slaapwandelen valt onder de term parasomnie.

Symptomen

Een slaapwandelaar weet de volgende ochtend weinig of zelfs niets over het slaapwandelen.  

Kenmerkende eigenschappen van slaapwandelen en slaapwandelaars:

• Het begint ongeveer één tot drie uur na het inslapen
• Het duurt meestal vijf tot vijftien minuten, soms kan het een uur duren
• Op vragen wordt mompelend antwoord gegeven
• De ogen kunnen open zijn, met een wazige blik
• Het schijnt dat ze kunnen zien, alleen is de coördinatie erg slecht
• Ze zijn in diepe slaap en hebben geen controle over hun handelingen
• Ze hebben geen normaal inschattingsvermogen
• Ze kunnen op rare plekken urineren
• Ze zeggen dingen die ze niet zeggen als ze wakker zijn
• Ze zijn moeilijk te wekken
  
• Soms zijn ze zich bewust van de omgeving en kunnen dan raar gedrag vertonen. Bijvoorbeeld in de auto stappen en de motor starten

Oorzaken

Slaapwandelen wordt over het algemeen niet veroorzaakt door problemen, de slaapwandelaar kan bijvoorbeeld totaal geen problemen kennen in zijn leven en toch gaan slaapwandelen. En iemand met problemen hoeft niet persee te gaan slaapwandelen.

Erfelijkheid speelt bij slaapwandelen vaak een belangrijke. Voor mensen met een erfelijke aanleg is de kans groter dat ze gaan slaapwandelen als ze onder druk staan of gespannen zijn. Maar ook als ze erg vermoeid zijn of een slaapgebrek hebben wordt de kans op slaapwandelen vergroot.
De leeftijd is ook een belangrijke factor, bij kinderen komt het namelijk vaker voor dan bij volwassenen. Bij de meeste kinderen wordt het minder naarmate ze ouder worden en uiteindelijk groeien ze eroverheen. Het kan ook op volwassen leeftijd beginnen, maar dan blijft de stoornis meestal wel je hele leven bestaan.

Slaapwandelen kan ook het gevolg zijn van alcohol- of druggebruik.  

Behandelen

Omdat vermoeidheid en slaapgebrek de kans op slaapwandelen vergroten moet je er als slaapwandelaar voor zorgen dat je niet oververmoeid raakt. Om het slaapwandelen kan een regelmatig slaappatroon ook helpen.
Bij volwassen mensen kan je slaapwandelen behandelen door met een psycholoog gesprekken te voeren. Je kan dan leren hoe je om moet gaan met angst en stress door de aandoening. Ontspanningsoefening kunnen ook goed zijn en in ernstige gevallen zijn antidepressiva nodig om de klachten bestrijden.

Als slaapwandelen het gevolg van alcohol- of druggebruik is moet de persoon in kwesie eerst die problemen oplossen. Pas daarna kan het slaapwandelen behandeld worden.

Om het slaapwandelen zo veilig mogelijk te maken kunnen er ook een aantal aanpassingen gedaan worden in de slaapkamer. Let op: deze tips verminderen het slaapwandelen dus niet.

• Haal overbodige meubels en losse kleden weg en ruim de kamer voor het slapen gaan op. Zo voorkom je het struikelen en ergens tegen aan stoten
• Doe dopjes om de hoeken van kastjes en tafels
• Sluit alle ramen en doe de deuren op slot. Zo kan de slaapwandelaar niet per ongeluk het huis uit. Dit is vooral belangrijk als de slaapkamerramen aardig hoog zijn, het is namelijk wel eens gebeurd dat mensen uit het raam of van het balkon vielen en overleden
• Er zijn speciale sensormatten te koop. Die kan je voor de deur van de slaapkamer leggen en alarmeren als de slaapwandelaar op de mat gaat staan
• Je kan een windgong boven de deur hangen, die gaat dan rinkelen als de deur open gaat